هلیکوباکتر پیلوری باکتری معده

هلیکوباکتر پیلوری یا H.Pylori عامل عفونت زائی است که در معده ی انسان زندگی و رشد می کند و تکثیر می شود و با شرایط پیچیده و سخت و دشوار محیط معده مانند اسید معده و غیره عادت می کند. در سال 1983 این باکتری در یکی از روستاهای استرالیا و برای اولین بار شناسایی شد و چندی بعد روش ساده ی تشخیص آن توسط یک پزشک استرالیایی کامل گردید و امروز در سراسر دنیا از این روش ساده برای تشخیص وجود HBPدر معده استفاده می شود.

آمار موجود نشان می دهد که در بعضی از کشورهای دنیا درصد بالایی از مردم به این عامل عفونت زا آلوده هستند و به طور کلی حدود 50 درصد از مردم دنیا حامل هلیکوباکتر پیلوری می باشند و فقط درصد کوچکی از این عده به آلوده بودن خود آگاه هستند، زیرا همه ی افراد آلوده به HBP عوارض آلودگی را ندارند و باکتری برای سالیان دراز در معده مخفی و ساکت باقی می ماند. هنوز به وضوح معلوم نیست که چطور و چگونه این باکتری از شخصی به شخص دیگر انتقال پیدا می کند.

هلیکوباکتر پیلوری یکی از عوامل شناخته شده ی زخم دستگاه گوارش، مخصوصاً معده و روده ی کوچک (دوازدهه) است. فقط در آمریکا هر ساله بیشتر از پنج میلیون نفر به زخم دستگاه گوارش دچار می شوند و 15 هزار نفر نیز هر ساله جانشان را به علت زخم دستگاه گوارش و عوارض مربوط به آن از دست می دهند.

علائم آلوده بودن به HBP:

درد شکم، نفخ و ترش کردن و سوزش معده، کم خونی، نفس بدبو، درد قفسه سینه، یبوست و اسهال، تهوع، افسردگی، بی حالی و خستگی، سردرد، بی خوابی، زخم معده و روده، و در صورت ادامه ی وجود این باکتری در معده و بی توجهی به درمان آن امکان بروز سرطان های دستگاه گوارش افزایش می یابد.

تشخیص:

به چند طریق می توان به وجود HBP در معده و روده ی کوچک پی برد. روش اول آزمایش خون است که ثابت خواهد کرد که شخص حامل این باکتری بوده ولی نشان نمی دهد که شخص در حال حاضر به آن آلوده است. روش ساده ی دیگر که درباره ی آن در بالا اشاره شد آزمایش اوره نفس یا Urea Breath Test است. در این روش شخص به داخل لوله آزمایشی که حاوی محلولی است برای چند دقیقه ای می دمد. با تغییر رنگ محلول می توان تشخیص داد که شخص در حال حاضر حامل HBP است. روش های دیگر مانند بیوپسی معده و آزمایش آنتی ژن موجود در مدفوع است که زیاد کاربرد ندارد.

درمان:

درمان و از بین بردن این عامل عفونت زا به وسیله ی ترکیبی از چند آنتی بیوتیک و به مدت طولانی موثر است. پیگیری افرادی که به HBP دچار هستند موضوعی است بسیار مهم، زیرا این دسته از افراد به راحتی دوباره به آن آلوده می شوند.

از نظر رژیم غذایی مطالعات علمی در سال های اخیر ثابت کرده که غذای شور و نمک زیاد سبب مقاوم و سرسخت شدن باکتری شده و سریعتر تکثیر پیدا می کند. میوه و آب میوه کرن بری در از بین بردن HBP نقش مهمی دارد، مخصوصا در موقع درمان آن با آنتی بیوتیک و پس از درمان. همچنین ثابت شده که مصرف براکلی، مخصوصاً براکلی خام می تواند از تکثیر و فعالیت این عامل عفونت زا جلوگیری کند. پس به طور خلاصه درمان عفونت به وسیله ی آنتی بیوتیک و زیرنظر پزشک متخصص و رعایت در مصرف نمک و منظور نمودن کرن بری و براکلی در رژیم غذایی می تواند در ریشه کن کردن این باکتری در معده و روده موثر باشد.